Bez nazwy-1

Cukrzyca CIĄŻOWA — przyczyny i objawy

Cukrzyca ciążowa (GDM, gestational diabetes mellitus) to jedno z najczęściej występujących powikłań w czasie ciąży. Zgodnie z definicją, o cukrzycy ciążowej mówimy, kiedy nietolerancja glukozy po raz pierwszy pojawia się w ciąży, objawiając się hiperglikemią różnego stopnia. Cukrzyca najczęściej rozpoznawana jest po 23 tygodniu ciąży. Według International Diabetes Federation (IDF) około 16,7% ciąż jest powikłanych cukrzycą ciążową. 1 W tym artykule wyjaśnimy, jakie są przyczyny powstawania cukrzycy oraz czy można ją rozpoznać na podstawie objawów.

Skąd się bierze cukrzyca ciążowa?

Za głównego winowajcę cukrzycy ciążowej uważa się insulinooporność powodowaną przez rosnący w ciąży poziom hormonów (estrogen, progesteron, hormon wzrostu, prolaktyna), które mają działanie antagonistyczne w stosunku do insuliny. U niektórych kobiet w ciąży występuje niedobór insuliny, co skutkuje hiperglikemią, ponieważ trzustka nie jest w stanie pokryć wzrastającego zapotrzebowania na insulinę. Ponadto na insulinooporność wpływa również nadmierny przyrost masy ciała w ciąży.2

Przyczyny cukrzycy ciążowej

Jednym z głównych czynników ryzyka cukrzycy ciążowej jest nadwaga i otyłość matki przed ciążą. Im większy wskaźnik masy ciała, tym ryzyko jest większe. Wiek matki także ma znaczenie. Kobiety powyżej 35. roku życia są bardziej narażone na cukrzycę ciążową niż te, które rodzą w młodszym wieku. Do innych czynników zwiększających ryzyko wystąpienia cukrzycy zalicza się: zaburzenia tolerancji glukozy w wywiadzie, przebycie cukrzycy w poprzedniej ciąży, występowanie cukrzycy w rodzinie, poronienia, niewyjaśnione zgony okołoporodowe lub wewnątrzmaciczne, wielowodzie oraz urodzenie dziecka z masą ciała powyżej 4000 g.3

Jakie objawy daje cukrzyca ciążowa?

W wielu przypadkach cukrzyca ciążowa nie daje wyraźnych objawów. Często przebiega bezobjawowo lub symptomy te są mylone z powszechnie występującymi dolegliwościami w ciąży. Kobiety z cukrzycą ciążową mogą skarżyć się na:

  • Wzmożone łaknienie i pragnienie
  • Świąd w okolicy sromu
  • Częste infekcje dróg moczowych
  • Spadek masy ciała
  • Zawroty głowy, omdlenia
  • Częste oddawanie moczu

W związku z mało specyficznymi objawami cukrzycy ciążowej każda kobieta spodziewająca się dziecka powinna wykonać badanie przesiewowe w kierunku cukrzycy. To najskuteczniejsza metoda pozwalająca rozpoznać zaburzenia węglowodanowe. W tym celu wykonuje się badanie w II trymestrze ciąży — między 24 a 28 tygodniem — w postaci testu doustnego obciążenia glukozą (OGGT).

Czy cukrzyca ciążowa znika po ciąży?

Cukrzyca to w większości przypadków zaburzenie przemijające – najczęściej po porodzie wartości glikemii wracają do normy. Według badań przeprowadzonych przez Ministerstwo Zdrowia u 2/3 kobiet ze zdiagnozowaną GDM w poprzednich ciążach stężenia glukozy wróciły do normy w ciągu 6 tygodni po porodzie, ale aż u 72% pacjentek w kolejnej ciąży ponownie rozpoznano cukrzycę. Z wywiadu było wiadomo, że w poprzednich ciążach ta ostatnia grupa pacjentek znacznie przybrała na wadze i częściej stosowała insulinoterapię z powodu rozpoznanej GDM. Należy jednak podkreślić, że kobiety, które w czasie ciąży zachorowały na cukrzycę, stanowią grupę o najwyższym prawdopodobieństwie, niespotykanym w innych grupach ryzyka, zapadnięcia na tę chorobę w przyszłości. 4

Warto podkreślić, że cukrzyca ciążowa może negatywnie wpływać na zdrowie matki i dziecka, dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie cukrzycy i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Nieleczona cukrzyca ciążowa może prowadzić do wielu groźnych powikłań takich jak makrosomia płodu, przedwczesny poród, wady rozwojowe u dziecka czy poronienia. Terapia cukrzycy ciążowej opiera się na dobraniu odpowiednio zbilansowanej diety, zaleceniu aktywności fizycznej dostosowanej do stanu zdrowia, monitorowaniu glikemii oraz w razie konieczności stosowaniu insuliny. Jeśli chcesz przeczytać więcej informacji na temat tego, jak dbać o zdrowie i bezpieczeństwo w okresie ciąży, odsyłamy cię do artykułów:

Cukrzyca ciążowa – normy i rozpoznanie

Cukrzyca ciążowa: analiza czynników ryzyka i ich wpływu na zdrowie matki i dziecka

Cukrzyca ciążowa — czy będzie mieć wpływ na przebieg ciąży i rozwój mojego dziecka?

Cukrzyca ciążowa – wszystko, co musisz wiedzieć

Cukrzyca ciążowa – vademecum wiedzy

Źródło:

1 International Diabetes Atlas Edition 2021 s.54

2 K. Łagoda, G. Kobus, H. Bachórzewska-Gajewska, Wpływ cukrzycy ciążowej na rozwój płodu i noworodka, s.169, dostęp z dn.15.09.2023, https://journals.viamedica.pl/eoizpm/article/download/26028/20838

3 Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, s.100

4 K. Łagoda, G. Kobus, H. Bachórzewska-Gajewska, Wpływ cukrzycy ciążowej…s.100, dostęp z dn.15.09.2023, https://journals.viamedica.pl/eoizpm/article/download/26028/20838

Strefadiabetyka.pl to portal o charakterze informacyjny oraz edukacyjnym, w związku z tym publikowane treści nie zastąpią konsultacji lekarskiej. Przed zastosowaniem się do porad, w szczególności medycznych zawartych w Strefie Wiedzy Diagnosis24 bezwzględnie skonsultuj się z lekarzem. Właściciel serwisu nie ponosi odpowiedzialności wynikającej z zastosowania podanych informacji.

Udostępnij wpis:
Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin
Share on email
10

BĄDŹ NA BIEŻĄCO

Zapisz się do newslettera