Znaczenie INDEKSU GLIKEMICZNEGO w diecie diabetyka

Znaczenie INDEKSU GLIKEMICZNEGO w diecie diabetyka

Indeks glikemiczny (IG) to wskaźnik, który odgrywa istotną rolę w diecie osób z cukrzycą. Pozwala on zrozumieć, jak różne produkty wpływają na poziom cukru we krwi po ich spożyciu. Świadomość IG i odpowiednie jego wykorzystanie może pomóc w lepszej kontroli cukrzycy, a tym samym w poprawie ogólnego stanu zdrowia diabetyka. W tym artykule przybliżymy, czym jest indeks glikemiczny w diecie diabetyka, jakie produkty wybierać oraz jak stosować indeks glikemiczny w cukrzycy. Dowiesz się także, jak obniżać IG w swojej diecie oraz które produkty spożywcze charakteryzują się niskim IG.

Czym jest indeks glikemiczny?

Indeks glikemiczny (IG) to narzędzie, które klasyfikuje produkty spożywcze na podstawie ich wpływu na poziom glukozy we krwi. Skala ta została opracowana w latach 80. przez kanadyjskiego naukowca, doktora Davida Jenkinsa, aby pomóc osobom z cukrzycą w lepszym zarządzaniu poziomem cukru. Skala ta sięga od 0 do 100 – produkty o wyższym IG powodują szybszy wzrost poziomu cukru we krwi, natomiast te o niższym IG uwalniają glukozę wolniej, co skutkuje bardziej stabilnym poziomem cukru.

Podział produktów według IG:

  • Produkty o niskim IG: IG poniżej 55 – są to produkty, które powodują powolny wzrost poziomu cukru we krwi, co pomaga utrzymać stabilność glikemii.
  • Produkty o średnim IG: IG pomiędzy 55 a 69 – produkty, które powodują umiarkowany wzrost poziomu glukozy we krwi.
  • Produkty o wysokim IG: IG powyżej 70 – te produkty powodują szybki wzrost poziomu cukru, co może prowadzić do nagłych skoków glikemii.

Dla osób z cukrzycą kluczowe jest spożywanie produktów o niskim i średnim IG, aby uniknąć gwałtownych wahań cukru we krwi, które mogą prowadzić do komplikacji zdrowotnych.

Dlaczego indeks glikemiczny jest ważny w diecie diabetyka?

Dieta diabetyka powinna opierać się na stabilizacji poziomu cukru we krwi, a jednym z narzędzi, które pomagają osiągnąć ten cel, jest właśnie indeks glikemiczny w diecie diabetyka. Spożywanie produktów o niskim IG może przyczynić się do:

  • Zmniejszenia ryzyka powikłań cukrzycy – stabilny poziom cukru we krwi pomaga zmniejszyć ryzyko uszkodzenia naczyń krwionośnych, nerwów i oczu, co jest częstym problemem u osób z niekontrolowaną cukrzycą.
  • Lepszej kontroli wagi – produkty o niskim IG często są bardziej sycące, co pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Nadwaga i otyłość są czynnikami ryzyka dla insulinooporności oraz zaostrzenia przebiegu cukrzycy typu 2.
  • Unikania hiperglikemii i hipoglikemii – spożywanie produktów o niskim IG może pomóc w zapobieganiu nagłym skokom cukru (hiperglikemii) oraz gwałtownym spadkom (hipoglikemii).

Warto również pamiętać, że dieta niskoglikemiczna dla cukrzyków nie tylko wspiera kontrolę cukrzycy, ale także korzystnie wpływa na zdrowie serca, zapobiega nadciśnieniu oraz obniża poziom złego cholesterolu (LDL).

Jak stosować indeks glikemiczny w cukrzycy?

Stosowanie IG w codziennym planowaniu posiłków nie jest takie trudne, jeśli zrozumiesz kilka podstawowych zasad. Przede wszystkim, ważne jest, aby wiedzieć, które produkty mają niski IG, a które wysoki. Następnie należy zwrócić uwagę na sposoby ich łączenia oraz na to, jak techniki gotowania mogą wpływać na wartość IG danego produktu.

Kluczowe zasady diety niskoglikemicznej:

  1. Wybieraj produkty o niskim IG: Postaw na produkty, które powodują wolniejsze uwalnianie glukozy do krwi. Do tych produktów zaliczają się przede wszystkim warzywa, owoce o niskim IG, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz rośliny strączkowe.
  2. Unikaj produktów o wysokim IG: Produkty takie jak: biały chleb, słodycze, fast food oraz słodkie napoje mogą powodować gwałtowny wzrost cukru we krwi. Unikaj ich lub spożywaj tylko okazjonalnie i w bardzo małych ilościach. Zawsze łącz produkty z wyższym IG z produktami o niskim IG, aby obniżyć ogólną wartość posiłku.
  3. Łącz produkty o różnym IG: Łączenie produktów o wyższym IG z tymi o niskim IG może pomóc w zredukowaniu ogólnej wartości glikemicznej posiłku. Na przykład, jeśli spożywasz makaron (który ma średni IG), warto dodać do niego warzywa i białko, aby obniżyć ładunek glikemiczny całego posiłku.
  4. Uważaj na sposób przygotowania potraw: Sposób, w jaki gotujesz jedzenie, ma wpływ na IG. Na przykład, makaron gotowany al dente ma niższy IG niż rozgotowany, a surowe warzywa mają niższy IG niż te ugotowane.

Produkty o niskim indeksie glikemicznym dla diabetyków

Jakie produkty mają niski IG? Produkty o niskim IG to te, które są naturalne, nieprzetworzone i bogate w błonnik. Oto kilka przykładów:

  • Warzywa: szpinak, brokuły, kalafior, pomidory, ogórki.
  • Owoce: jagody, truskawki, jabłka, gruszki, cytrusy (np. pomarańcze, grejpfruty).
  • Pełnoziarniste produkty zbożowe: brązowy ryż, kasza gryczana, płatki owsiane, chleb pełnoziarnisty.
  • Rośliny strączkowe: fasola, soczewica, groch, ciecierzyca.
  • Orzechy i nasiona: migdały, orzechy włoskie, siemię lniane, nasiona chia.

Produkty te nie tylko charakteryzują się niskim IG, ale także są źródłem cennych składników odżywczych, takich jak błonnik, białko roślinne, witaminy i minerały.

Jak obniżyć indeks glikemiczny w diecie?

Obniżenie IG w diecie to kluczowy element kontroli cukrzycy. Poniżej kilka praktycznych wskazówek, jak to osiągnąć:

  1. Wybieraj produkty pełnoziarniste zamiast rafinowanych: Zamiast białego chleba, wybieraj chleb pełnoziarnisty, a zamiast białego ryżu – brązowy. Produkty pełnoziarniste mają więcej błonnika, co spowalnia wchłanianie glukozy.
  2. Dodaj więcej błonnika: Warzywa, owoce z niskim IG, rośliny strączkowe oraz orzechy to doskonałe źródła błonnika, który pomaga spowolnić trawienie węglowodanów.
  3. Unikaj nadmiernego gotowania: Jak wspomniano wcześniej, rozgotowane jedzenie ma wyższy IG. Staraj się gotować al dente lub spożywać warzywa w surowej postaci.
  4. Dodaj białko i tłuszcze zdrowe: Łączenie węglowodanów z białkiem lub tłuszczami zdrowymi (np. awokado, oliwa z oliwek) może pomóc obniżyć IG danego posiłku.

Jakie produkty mają wysoki IG i dlaczego należy ich unikać?

Produkty o wysokim IG nie są wskazane dla diabetyków, ponieważ powodują gwałtowne skoki poziomu cukru we krwi. Do tych produktów należą:

  • Biały chleb, biały ryż, płatki kukurydziane.
  • Ziemniaki (zwłaszcza smażone), słodkie przekąski (batoniki, ciastka).
  • Słodzone napoje gazowane, soki owocowe z koncentratu.

Spożywanie tych produktów może prowadzić do hiperglikemii, co jest niebezpieczne dla zdrowia diabetyka.

Stosowanie indeksu glikemicznego w diecie diabetyka to niezwykle skuteczna strategia, która pomaga w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi oraz zapobieganiu powikłaniom cukrzycy. Kluczowe jest spożywanie produktów o niskim IG, które zapewniają stabilny poziom glukozy. Dzięki świadomemu wyborowi spożywanych posiłków oraz odpowiednim kombinacjom możesz obniżyć indeks glikemiczny w diecie i lepiej dbać o swoje zdrowie.

Pamiętaj, że materiały dla diabetyków, takie jak tabele IG, mogą być pomocne w planowaniu posiłków i monitorowaniu wartości glikemicznych spożywanych produktów. Każda zmiana w diecie powinna być jednak konsultowana z lekarzem lub dietetykiem, aby mieć pewność, że jest ona odpowiednia dla Twojego stanu zdrowia.

Stosowanie diety cukrzycowej o niskim indeksie glikemicznym to krok w stronę lepszego zdrowia, stabilizacji poziomu cukru we krwi oraz poprawy jakości życia.

Źródła:

  1.  https://ncez.pl/dieta/inne-diety/indeks-glikemiczny (Dostęp z 21 października 2024).
  2. https://www.diabetes.org.uk/living-with-diabetes/eating/carbohydrates-and-diabetes/glycaemic-index-and-diabetes (Dostęp z 21 października 2024).
  3. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/low-glycemic-index-diet/art-20048478 (Dostęp z 21 października 2024).
  4. https://diabetyk.org.pl/indeks-i-ladunek-glikemiczny-dwa-kluczowe-parametry-stabilizujace-glikemie/  (Dostęp z 21 października 2024)
  5. https://diety.nfz.gov.pl/zdrowe-nawyki/dieta-o-niskim-indeksie-glikemicznym-w-5-krokach (Dostęp z 21 października 2024)
Czytaj więcej
Jak prawidłowo używać GLUKOMETRU?

Jak prawidłowo używać GLUKOMETRU?

Glukometr to niewielkie urządzenie, które pozwala na szybki i prosty pomiar poziomu glukozy we krwi. Dzięki niemu osoby z cukrzycą mogą na bieżąco kontrolować swój stan zdrowia i dostosowywać swoje działania, aby utrzymać poziom cukru na optymalnym poziomie. Dowiedz się, jak kontrolować cukier glukometrem, aby uzyskać wiarygodne wyniki.

Co to jest glukometr i jak działa?

Glukometr to przenośne urządzenie, które mierzy stężenie glukozy we krwi. Działa na zasadzie analizy kropli krwi pobranej z palca, którą umieszcza się na specjalnym pasku testowym. Pasek ten wsuwa się do glukometru, który następnie przetwarza dane i wyświetla wynik na ekranie. Dzięki temu osoba z cukrzycą może szybko dowiedzieć się, jaki jest aktualny poziom cukru we krwi.

Dlaczego pomiar poziomu cukru jest tak ważny? Regularna kontrola glikemii pomaga zapobiegać nagłym spadkom (hipoglikemii) i wzrostom (hiperglikemii) poziomu cukru we krwi. Zbyt wysoki lub zbyt niski poziom cukru we krwi może prowadzić do takich powikłań, jak uszkodzenie naczyń krwionośnych, nerwów, oczu (retinopatia cukrzycowa), nerek (nefropatia cukrzycowa), a także zwiększa ryzyko neuropatii cukrzycowej, chorób serca, udaru oraz stopy cukrzycowej. Regularny pomiar pozwala także na lepsze dostosowanie diety, leków oraz aktywności fizycznej.

Jak przygotować się do pomiaru glukozy glukometrem?

Prawidłowe przygotowanie jest niezbędne, aby uzyskać wiarygodny wynik pomiaru poziomu glukozy.

  • Mycie rąk – przed wykonaniem pomiaru dokładnie umyj ręce ciepłą wodą z mydłem i osusz je. Nie ma potrzeby stosowania dodatkowych środków ze spirytusem, ale jeśli zostaną użyte, upewnij się, że całkowicie odparowały.
  • Przygotowanie lancetu i pasków testowych – włóż jednorazowy lancet do nakłuwacza i ustaw głębokość nakłucia. Upewnij się, że paski testowe są odpowiednio przechowywane i mają ważny termin użycia.

Kiedy należy kalibrować glukometr?

Istnieje możliwość sprawdzenia, czy wyniki pomiarów podawane przez glukometr są prawidłowe bez konieczności kalibracji. Płyn kontrolny służy do sprawdzenia, czy glukometr i paski testowe działają prawidłowo oraz, czy pomiar wykonywany jest w sposób poprawny.

Kiedy przeprowadzić test z płynem kontrolnym:

  • kiedy używasz urządzenia po raz pierwszy;
  • kiedy używasz nowej partii pasków testowych;
  • każdorazowo w przypadku wątpliwości odnośnie prawidłowego działania zestawu lub regularnie co pewien czas, aby potwierdzić jego prawidłowe działanie;
  • w przypadku zmian w leczeniu cukrzycy;
  • kiedy wynik testu stężenia glukozy jest niższy lub wyższy od Twojego normalnego poziomu;
  • jeśli glukometr upadnie.

Jak używać glukometru krok po kroku?

Aby uzyskać dokładny wynik, należy przestrzegać kilku prostych kroków.

  • Włożenie paska testowego do glukometru – pasek testowy umieść w glukometrze zgodnie z instrukcją. Po wyjęciu paska z opakowania zamknij je szczelnie, aby uniknąć wilgoci.
  • Nakłucie palca – nakłuj boczną część opuszki palca. Najlepiej nie robić tego na kciuku ani palcu wskazującym, które są częściej używane do chwytania. Po nakłuciu samoistnie powinna pojawić się kropla krwi. Pamiętaj, aby nie ściskać palca, gdyż może to zaburzyć wynik.
  • Naniesienie próbki krwi – przyłóż pasek testowy do kropli krwi i upewnij się, że okienko kontrolne zostało w całości wypełnione. Wynik pojawi się po kilku sekundach na ekranie glukometru.
  • Bezpieczne usuwanie materiału – zużyty pasek i lancet wyrzuć do odpowiednich pojemników na odpady medyczne.

Najczęstsze błędy przy pomiarze poziomu cukru 

Wielu użytkowników popełnia błędy, które mogą wpływać na dokładność pomiaru. 

  • Nieodpowiednie przygotowanie rąk — brudne lub wilgotne ręce mogą zafałszować wynik. Pamiętaj o dokładnym umyciu i wysuszeniu dłoni.
  • Niepoprawne przechowywanie pasków testowych — paski testowe muszą być przechowywane w suchym miejscu, z dala od wilgoci i ekstremalnych temperatur. Zawsze sprawdzaj datę ważności.
  • Zbyt płytkie nakłucie — jeśli nakłucie jest zbyt płytkie, kropla krwi może być za mała, co uniemożliwi prawidłowy pomiar. Używaj lancetu o odpowiedniej głębokości nakłucia.

Jak wybrać glukometr odpowiedni dla Ciebie?

Dostępnych jest wiele różnych modeli glukometrów, które różnią się funkcjami oraz sposobem użytkowania. Wybór odpowiedniego glukometru zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji.

  • Łatwa obsługa glukometru dla diabetyków — jeśli jesteś osobą starszą lub masz problemy ze wzrokiem, wybierz model z dużym wyświetlaczem i prostą obsługą. Warto także rozważyć glukometr z funkcją głosowego odczytu wyników.
  • Różnice między glukometrami — niektóre glukometry oferują dodatkowe funkcje, takie jak łączność z aplikacją mobilną, która umożliwia śledzenie wyników na smartfonie. Przed zakupem zastanów się, jakie funkcje będą dla Ciebie przydatne.

Na naszej stronie znajdziesz instrukcje obsługi glukometrów z linii ABRA i DIAGNOSTIC, dzięki którym z łatwością przeprowadzisz pomiar poziomu cukru we krwi oraz uzyskasz szczegółowe informacje na temat interpretacji wyników.

Jak często mierzyć poziom cukru we krwi?

Częstotliwość pomiarów zależy od typu cukrzycy oraz zaleceń lekarza. Regularne pomiary są kluczowe w utrzymaniu prawidłowego poziomu glukozy we krwi.

  • Czynniki wpływające na częstotliwość pomiarów — częstotliwość zależy m.in. od rodzaju terapii, stosowanej diety oraz poziomu aktywności fizycznej. Osoby stosujące insulinę powinny mierzyć poziom cukru kilka razy dziennie.
  • Zalecenia dla osób z różnymi typami cukrzycy — osoby z cukrzycą typu 1 zazwyczaj wymagają częstszego monitorowania poziomu cukru we krwi ze względu na stosowanie insuliny i większe ryzyko nagłych wahań poziomu glukozy. Osoby z cukrzycą typu 2, powinny wykonywać pomiary glikemii zgodnie z aktualnymi wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego oraz zaleceniami lekarza.

Jak mierzyć poziom cukru we krwi glukometrem? Podsumowanie

Używanie glukometru to niezbędny element życia z cukrzycą. Pamiętaj, że każde urządzenie wymaga czasu na naukę obsługi, ale dzięki praktyce zyskasz pewność, że potrafisz prawidłowo dbać o swoje zdrowie.

Pomiar cukru powinien stać się codziennym nawykiem. Regularność pozwala na lepszą kontrolę i szybsze reagowanie na zmiany poziomu glukozy. Prowadzenie dziennika pomiarów pomoże Ci i Twojemu lekarzowi w ocenie skuteczności terapii. Jeśli zauważysz nietypowe wyniki lub wahania poziomu cukru, skontaktuj się z lekarzem, aby dostosować terapię.

Czytaj więcej
RÓŻNICE między cukrzycą typu 1 a typu 2

RÓŻNICE między cukrzycą typu 1 a typu 2

Cukrzyca to choroba metaboliczna, która dotyka miliony ludzi na całym świecie. Choć dla wielu osób cukrzyca kojarzy się głównie z wysokim poziomem cukru we krwi, jest to bardziej złożona choroba, a jej różne typy mają odmienne przyczyny, objawy i sposoby leczenia. Najczęściej występującymi formami cukrzycy są cukrzyca typu 1 oraz cukrzyca typu 2. W tym artykule omówimy różnice między tymi dwoma typami cukrzycy, jakie są ich objawy oraz jak można rozpoznać każdy z nich.

Cukrzyca typu 1 a cukrzyca typu 2 – podstawowe różnice

Zacznijmy od najważniejszych różnic między cukrzycą typu 1 a typu 2. Cukrzyca typu 1 to choroba autoimmunologiczna, która występuje, gdy układ odpornościowy atakuje komórki beta trzustki produkujące insulinę. W wyniku tego ataku trzustka przestaje produkować insulinę – hormon odpowiedzialny za regulację poziomu cukru we krwi. Insulina umożliwia organizmowi przekształcanie glukozy (cukru) we krwi w energię. Bez niej glukoza gromadzi się we krwi, prowadząc do hiperglikemii (wysoki poziom cukru we krwi). Osoby z cukrzycą typu 1 muszą codziennie podawać sobie insulinę, aby utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi. Choroba ta zwykle pojawia się w dzieciństwie lub młodym wieku, dlatego nazywana jest również „cukrzycą młodzieńczą”.

Cukrzyca typu 2 rozwija się stopniowo i zazwyczaj dotyka osób dorosłych, choć coraz częściej niestety diagnozowana jest także u młodszych osób z nadwagą. W tym przypadku trzustka nadal produkuje insulinę, ale organizm staje się na nią mniej wrażliwy – zjawisko to nazywamy insulinoopornością. Z biegiem czasu organizm może również zacząć produkować coraz mniej insuliny, co pogarsza stan pacjenta. Cukrzyca typu 2 jest ściśle związana niewłaściwym stylem życia. Prowadzą do niej np. brak aktywności fizycznej, niezdrowa dieta i otyłość, ale także uwarunkowania genetyczne.

Jak rozpoznać cukrzycę typu 1 i cukrzycę typu 2?

Rozpoznanie cukrzycy jest kluczowe, aby jak najszybciej rozpocząć leczenie i zapobiec powikłaniom. Objawy obu typów cukrzycy mogą być podobne, jednak istnieją pewne różnice w ich przebiegu, które mogą pomóc w odróżnieniu tych chorób.

Objawy cukrzycy typu 1:

  • Nagłe i intensywne pragnienie – osoby z cukrzycą typu 1 często odczuwają silne pragnienie z powodu wysokiego poziomu cukru we krwi.
  • Częste oddawanie moczu – nerki próbują pozbyć się nadmiaru glukozy, co prowadzi do częstszego oddawania moczu.
  • Utrata masy ciała – mimo zwiększonego apetytu, osoby tracą na wadze, ponieważ organizm nie może prawidłowo wykorzystać glukozy.
  • Zmęczenie i osłabienie – brak energii spowodowany brakiem insuliny powoduje wyczerpanie.
  • Częste infekcje – cukrzyca typu 1 sprawia, że organizm jest bardziej podatny na infekcje, np. skórne.

Objawy te pojawiają się nagle i są intensywne, dlatego cukrzycę typu 1 diagnozuje się najczęściej w młodym wieku.

Objawy cukrzycy typu 2:

  • Stopniowy wzrost pragnienia – wzmożone pragnienie pojawia się wolniej, dlatego tej objaw przez długi czas pozostaje niezauważony.
  • Częste oddawanie moczu – podobnie jak w cukrzycy typu 1, organizm próbuje pozbyć się nadmiaru cukru.
  • Wzrost masy ciała – w odróżnieniu od cukrzycy typu 1, osoby z cukrzycą typu 2 często mają nadwagę lub otyłość.
  • Zmęczenie – insulinooporność powoduje, że organizm nie może efektywnie wykorzystać energii, co prowadzi do uczucia zmęczenia.
  • Problemy ze wzrokiem – przewlekle wysoki poziom cukru może prowadzić do zaburzeń widzenia.
  • Powolne gojenie się ran – jedną z oznak cukrzycy typu 2 jest wolniejsze gojenie się nawet drobnych ran.

Objawy cukrzycy typu 2 rozwijają się stopniowo, co sprawia, że choroba może przez wiele lat pozostawać nierozpoznana.

Insulinozależność w cukrzycy

Cukrzyca typu 1 jest całkowicie insulinozależna. Oznacza to, że pacjenci muszą codziennie podawać sobie insulinę, ponieważ ich organizm nie jest w stanie jej produkować. Insulinę można podawać za pomocą zastrzyków lub pomp insulinowych. Dawki muszą być ściśle dostosowane do poziomu cukru we krwi, spożywanych posiłków oraz aktywności fizycznej. Brak odpowiedniego leczenia insuliną może prowadzić do groźnych stanów, takich jak kwasica ketonowa, która wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.

Cukrzyca typu 2 nie zawsze wymaga leczenia insuliną. W wielu przypadkach możliwe jest kontrolowanie poziomu cukru poprzez zmianę stylu życia – zdrową dietę, zwiększenie aktywności fizycznej i redukcję masy ciała. W niektórych przypadkach konieczne jest stosowanie leków doustnych, które pomagają organizmowi lepiej wykorzystywać insulinę. Insulina staje się niezbędna dopiero w zaawansowanych przypadkach, gdy trzustka przestaje produkować jej wystarczające ilości.

Edukacja pacjentów z cukrzycą

Kluczowym elementem skutecznego leczenia cukrzycy, niezależnie od jej typu, jest edukacja pacjentów. Pacjenci muszą nauczyć się, jak monitorować poziom cukru we krwi, jak dostosować dietę oraz jak prowadzić zdrowy styl życia, aby zmniejszyć ryzyko powikłań związanych z chorobą.

Portal strefadiabetyka.pl jest doskonałym źródłem informacji dla diabetyków. Strona została stworzona z myślą o edukacji pacjentów i ich bliskich. Zawiera szeroki zakres wiedzy na temat cukrzycy, od podstawowych informacji o cukrzycy po praktyczne porady dotyczące codziennego życia z chorobą. Na portalu dostępne są także szczegółowe opisy urządzeń medycznych dla diabetyków, które ułatwiają codzienne monitorowanie poziomu cukru, takich jak glukometry oraz  sensory do monitorowania glukozy (CGM).

Monitorowanie glikemii – klucz do zdrowia

Regularne monitorowanie poziomu cukru we krwi jest jednym z najważniejszych elementów kontroli cukrzycy. Dzięki systematycznym pomiarom pacjenci mogą dostosowywać swoją dietę, aktywność fizyczną oraz, w przypadku cukrzycy typu 1, dawki insuliny, aby utrzymać poziom cukru w normie. Monitorowanie glikemii jest szczególnie ważne, ponieważ pozwala zapobiegać groźnym dla zdrowia wahaniom glikemii.

Na portalu strefadiabetyka.pl można znaleźć szczegółowe informacje na temat najnowszych urządzeń do monitorowania poziomu cukru, które ułatwiają diabetykom codzienną kontrolę zdrowia. Nowoczesne technologie, takie jak systemy ciągłego monitorowania glukozy (CGM), pozwalają na bieżące śledzenie poziomu cukru i odpowiednią reakcję na zmiany, co znacznie poprawia komfort życia osób z cukrzycą.

Jak zapobiegać powikłaniom cukrzycy?

Niezależnie od tego, czy pacjent choruje na cukrzycę typu 1, czy typu 2, brak odpowiedniej kontroli nad chorobą może prowadzić do poważnych powikłań. Długotrwały wysoki poziom cukru we krwi może uszkadzać nerki, serce, wzrok, a także prowadzić do problemów z krążeniem i układem nerwowym. Aby uniknąć tych powikłań, konieczne jest regularne monitorowanie poziomu cukru we krwi, utrzymanie zdrowej diety, aktywności fizycznej oraz stosowanie się do zaleceń lekarza.

Pacjenci powinni także regularnie badać poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c), która pozwala ocenić, jak dobrze poziom cukru był kontrolowany w ciągu ostatnich kilku miesięcy. Dzięki regularnym badaniom można zapobiegać długoterminowym powikłaniom cukrzycy.

Podsumowując różnice między cukrzycą typu 1 a typu 2 są znaczące, chociaż objawy chorobowe obu typów mogą być podobne. Cukrzyca typu 1 to choroba autoimmunologiczna, która wymaga codziennego podawania insuliny, natomiast cukrzyca typu 2 jest związana z insulinoopornością i często można ją kontrolować bez insuliny, poprzez zmianę stylu życia. W obu przypadkach edukacja pacjenta jest kluczowa, aby skutecznie kontrolować chorobę i unikać powikłań.

Portal strefadiabetyka.pl to wartościowe źródło wiedzy dla diabetyków, które dostarcza rzetelnych informacji na temat choroby. To także praktyczne porady dotyczące nowoczesnych urządzeń do monitorowania poziomu cukru. Dzięki odpowiedniej wiedzy i wsparciu, osoby z cukrzycą mogą prowadzić zdrowe, aktywne życie, minimalizując ryzyko powikłań.

Czytaj więcej
E-Book: Dieta w INSULINOOPORNOŚCI

E-Book: Dieta w INSULINOOPORNOŚCI

Dieta w insulinooporności

Insulinooporność jest zarówno przyczyną, jak i skutkiem otyłości. Nadmierna masa ciała może nasilać insulinooporność, tworząc błędne koło, które trudno przerwać bez solidnych zmian w stylu życia. Insulinooporność to stan, który może znacznie wpłynąć na Twoje zdrowie, ale właściwie skomponowana dieta w może pomóc w zarządzaniu tą dolegliwością. Specjalnie dla osób zmagających się z insulinoopornością, przygotowaliśmy ebook „Insulinooporność. Przepisy na 7 dni”, który oferuje zbilansowane i smaczne przepisy na każdy dzień tygodnia.

Dieta w insulinooporności – dlaczego jest ważna?

Przy insulinooporności, odpowiednie zarządzanie dietą jest kluczowe, aby utrzymać stabilny poziom cukru we krwi i uniknąć poważniejszych komplikacji zdrowotnych. W miarę postępu insulinooporności i osłabienia zdolności trzustki do produkcji insuliny wzrasta ryzyko rozwoju cukrzycy, która jest poważną chorobą przewlekłą. Dlatego tak ważne jest skomponowanie posiłków , które pomogą w optymalizacji metabolizmu insuliny.

Co zyskasz, stosując dietę z naszego ebooka?

Przepisy zawarte w „Insulinooporność. Przepisy na 7 dni” są opracowane tak, aby wspierać organizm w bardziej efektywnym wykorzystaniu insuliny. Ułatwiają one włączenie do codziennego menu produktów pełnoziarnistych, zdrowych tłuszczów i białek, które są zalecane w diecie osób z insulinoopornością.

Prostota i smak – najlepsze połączenie w diecie

Zrozumienie, że dieta w insulinooporności nie musi być skomplikowana ani nudna, jest ważnym krokiem do trwałej zmiany nawyków żywieniowych. Przepisy w naszym e-booku zostały zaprojektowane tak, by były proste w przygotowaniu, smaczne i różnorodne.

Czytaj więcej
MIKROBIOTA jelitowa a cukrzyca

MIKROBIOTA jelitowa a cukrzyca

Nasze jelita zamieszkuje złożony ekosystem mikroorganizmów znany jako mikrobiota jelitowa, obejmujący bakterie, wirusy, grzyby i inne mikroby. Te mikroorganizmy odgrywają kluczową rolę w wielu aspektach zdrowia, w tym w trawieniu, syntezie witamin i ochronie przed chorobami.

Związek mikrobioty jelitowej z cukrzycą

W ostatniej dekadzie badania naukowe coraz częściej wskazują na związek między stanem mikrobioty jelitowej a rozwojem cukrzycy typu 2. Zmiany w składzie mikrobioty mogą prowadzić do stanów zapalnych, które z kolei wpływają na metabolizm glukozy i insulinooporność. Na przykład, niektóre badania sugerują, że obniżony poziom korzystnych bakterii i zwiększona przepuszczalność jelit mogą wywoływać systemowe stany zapalne wpływające na funkcjonowanie insuliny.

Dieta a mikrobiota

Dieta odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu mikrobioty jelitowej. Badania wskazują, że dieta bogata w błonnik (owoce, warzywa, pełne ziarna) sprzyja rozmnażaniu korzystnych bakterii jelitowych, podczas gdy dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry proste może zwiększać udział patogennych mikroorganizmów. Dlatego zaleca się, aby osoby z cukrzycą lub zagrożone cukrzycą zwracały szczególną uwagę na jakość swojej diety.

Probiotyki i prebiotyki w leczeniu i prewencji cukrzycy

Jest coraz więcej dowodów na to, że probiotyki (żywe kultury bakterii korzystnie wpływających na zdrowie) i prebiotyki (substancje odżywcze stymulujące rozwój korzystnej mikroflory) mogą mieć korzystny wpływ na profil mikrobioty i w konsekwencji na kontrolę cukrzycy. Suplementacja probiotykami może pomóc w przywróceniu równowagi mikrobioty, co może przyczynić się do lepszego zarządzania poziomem glukozy i insuliny.

Nowe perspektywy terapeutyczne

Oprócz zmian w diecie naukowcy badają również inne metody modulacji mikrobioty, takie jak transplantacja mikrobioty jelitowej (FMT). Chociaż ta metoda jest wciąż na wczesnym etapie badań, wstępne wyniki są obiecujące, zwłaszcza w kontekście leczenia otyłości i insulinooporności, które są ściśle powiązane z cukrzycą typu 2.

Podsumowanie

Rozumienie roli mikrobioty jelitowej w cukrzycy otwiera nowe drzwi do prewencji i leczenia tej choroby. Regularne badania, zdrowa dieta, a także potencjalne użycie probiotyków i prebiotyków mogą stać się ważnymi narzędziami w zarządzaniu cukrzycą. Co ważne, każda interwencja powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta, co wymaga ścisłej współpracy z lekarzem i dietetykiem.

Źródła:

1. [Polskie Stowarzyszenie Diabetyków: Mikrobiota jelitowa – czy mamy wpływ na jej skład?](https://diabetyk.org.pl/mikrobiota-jelitowa-czy-mamy-wplyw-na-jej-sklad/) dostęp z dn.24.05.2024

Czytaj więcej
WEGE Book dla diabetyków

WEGE Book dla diabetyków

Zbliżająca się wiosna to doskonała okazja do wprowadzenia zmian w diecie. Świeże warzywa sezonowe stają się bardziej dostępne, co otwiera nowe możliwości w kuchni.

Z przyjemnością prezentujemy kolejną wartościową kolekcję przepisów na smaczne i zdrowe dania, idealne dla osób z cukrzycą. Nowy Wege Book dla diabetyków to wybór 10 przepisów opartych na roślinnych składnikach, które pomogą utrzymać kontrolę nad poziomem cukru we krwi. Każdy przepis został starannie opracowany przez dietetyka, uwzględniając proporcje składników oraz ich wpływ na glikemię.

Co więcej, Wege Book dla diabetyków jest dostępny za darmo, by każdy mógł z niego skorzystać. Zachęcamy do eksperymentowania z nowymi smakami, łącząc zdrowe odżywianie z przyjemnością gotowania!

Czytaj więcej
Cukrzyca typu 2 – LECZENIE

Cukrzyca typu 2 – LECZENIE

Cukrzyca nie jest pojedynczą jednostką chorobową, ale zbiorem zaburzeń metabolicznych, których cechą wspólną jest hiperglikemia.

  • Cukrzyca typu 1 to całkowite zaburzenie niedoboru insuliny, spowodowane zniszczeniem komórek beta trzustki w wyniku procesów autoimmunologicznych. Diagnozowana jest najczęściej u pacjentów poniżej 20 roku życia.
  • Cukrzyca typu 2 to złożona grupa zaburzeń charakteryzująca się „względnym niedoborem insuliny”.

Cukrzyca typu 2 stanowi najpowszechniejszą postać cukrzycy na całym świecie, obejmuje nawet 95% wszystkich przypadków cukrzycy.

Jej podłoże tkwi w trzech głównych czynnikach:

  • dziedzicznym, który determinuje zaburzenia wytwarzania insuliny. Mutacje genetyczne mogą istotnie zwiększać ryzyko zachorowania poprzez zaburzenia regulacji poziomu glukozy we krwi. Według badań przeprowadzonych w 2011 roku ponad 36 genów jest związanych z podwyższonym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2.
  • środowiskowym, związanym z insulinoopornością, często powiązaną z otyłością. W grupie ryzyka znajdują się osoby z nadwagą, nadmiernie spożywające alkohol, regularnie palące papierosy oraz prowadzące siedzący tryb życia z brakiem aktywności fizycznej.
  • uwarunkowaniach medycznych, ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 wzrasta w przypadku wcześniejszych nieprawidłowości w poziomie cukru we krwi, nieprawidłowej tolerancji glukozy, doświadczenia cukrzycy ciążowej, urodzenia dziecka z wysoką wagą urodzeniową, nadciśnienia tętniczego, zespołu policystycznych jajników oraz różnych zaburzeń endokrynologicznych. Dodatkowo rozwój cukrzycy typu 2 może być potęgowany przez niektóre leki, takie jak glukokortykoidy, tiazydy, beta-blokery, leki przeciwpsychotyczne z II generacji oraz statyny.

Ta forma cukrzycy rozwija się z udziałem genów, na które nie mamy wpływu, oraz czynników środowiskowych, takich jak otyłość brzuszna, będąca wynikiem stylu życia, który możemy zmodyfikować. Warto zgłębić ten temat, aby zrozumieć, jakie kroki można podjąć w celu zarówno zapobiegania, jak i lepszego zarządzania cukrzycą typu 2. [1]

Przy leczeniu cukrzycy typu 2 kluczową rolę odgrywa zaangażowanie pacjenta, gdyż skuteczne działanie przynosi zmiana diety i regularna aktywność fizyczna. Lekiem pierwszego wyboru jest metformina, która redukuje oporność na insulinę. Działa poprzez zmniejszenie produkcji glukozy przez wątrobę i poprawę wrażliwości tkanek na insulinę. Dodatkowo korzystnie wpływa na poziom cholesterolu, ale może powodować problemy żołądkowo-jelitowe u niektórych osób. [2]

W przypadku nieosiągnięcia oczekiwanych wyników pomimo terapii podejmuje się intensyfikację leczenia poprzez dodawanie kolejnych leków doustnych lub tych, które podaje się podskórnie.

Pochodne sulfonylomocznika stymulują wydzielanie insuliny przez trzustkę, ale zwiększają ryzyko hipoglikemii, dlatego istotne jest dokładne stosowanie zaleceń lekarskich.

Agoniści receptora GLP-1 zwiększają uwalnianie insuliny, a także mogą zmniejszać apetyt, co pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Mają także korzystny wpływ na układ krążenia, ale mogą powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe.

Inhibitory DPP-4 działają podobnie do agonistów receptora GLP-1, ale z mniejszym ryzykiem skutków ubocznych.

Agonista receptora PPAR-gamma (szczególnie pioglitazon) zwiększa wrażliwość na insulinę, ale może prowadzić do zatrzymywania płynów, wzrostu masy ciała i zwiększonego ryzyka złamań kości.

Inhibitory SGLT-2 to nowoczesne leki, które hamują wchłanianie glukozy w nerkach. Mają one dodatkowe korzystne efekty na układ sercowo-naczyniowy, ale mogą być kosztowne i nieobjęte refundacją dla wszystkich pacjentów.

W przypadku braku zadowalającej odpowiedzi na leczenie farmakologiczne lekarz może zdecydować o włączeniu insuliny do terapii, stosując różne analogi na podstawie specjalistycznych zaleceń. [3] Leczenie cukrzycy typu 2 to kompleksowy proces, który wymaga bliskiej współpracy z diabetologiem i uwzględnienia innych chorób towarzyszących, takich jak nadciśnienie czy dyslipidemia. Zmiana stylu życia, w tym regularna aktywność fizyczna i odpowiednie nawyki żywieniowe, jest kluczowa. Dobór odpowiednich leków przeciwcukrzycowych odgrywa istotną rolę w ograniczaniu ryzyka powikłań wynikających z długotrwałego przebiegu choroby.

Cukrzyca może spowodować poważne powikłania, takie jak amputacje stóp, ślepotę czy konieczność dializowania się z powodu niewydolności nerek. Edukacja chorych odgrywa kluczową rolę w leczeniu cukrzycy  zgodnie z powiedzeniem: „Im więcej wiesz o cukrzycy, tym dłużej żyjesz” – Joslin. Edukacja pomaga w samodzielnym zarządzaniu chorobą. Pacjenci uczą się kontrolować poziom glukozy we krwi przy użyciu -glukometru. Regularna aktywność fizyczna, dostosowana do indywidualnych możliwości, jest istotna. Czynniki środowiskowe, takie jak siedzący tryb życia oraz nawyki żywieniowe odgrywają kluczową rolę w patogenezie cukrzycy typu 2. Z tego powodu zaleca się regularny wysiłek fizyczny, który może zmniejszyć insulinooporność. Badania wykazały, że najlepsze efekty przynosi szybki marsz przez co najmniej 30 minut dziennie lub minimum 3 razy w tygodniu. Choć ryzyko zachorowania na cukrzycę wzrasta wraz z wiekiem, coraz częściej obserwuje się wzrost jej występowania u dzieci i młodzieży. 

Źródła:

[1] https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/typ2/65891,cukrzyca-typu-2 dostęp z dn. 20.12. 2023r.

[2] https://podyplomie.pl/diabetologia/16999,ocena-aktualnych-wytycznych-dotyczacych-cukrzycy-typu-2-w-czym-sa-zbiezne-a-w-czym-rozbiezne dostęp z dn. 20.12.2023 r.

[3] https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/typ2/65891,cukrzyca-typu-2 dostęp z dn. 20.12.2023r.

Czytaj więcej
Cukrzyca typu 2 – POWIKŁANIA

Cukrzyca typu 2 – POWIKŁANIA

Cukrzyca typu 2, znana również jako cukrzyca insulinoniezależna lub cukrzyca wieku dorosłego, stanowi coraz poważniejszy problem zdrowotny współczesnego społeczeństwa. Ta choroba metaboliczna charakteryzuje się podwyższonym poziomem glukozy we krwi, wynikającym z oporności na insulinę oraz jej względnym niedoborem. Jest to obecnie najczęstsza przypadłość związana z przemianą materii, co sprawia, że coraz częściej określa się ją mianem choroby cywilizacyjnej. Tradycyjnie diagnozowana u osób dorosłych, przekraczających 30 rok życia, jednak w ostatnich latach występuje również dzieci i młodzieży, szczególnie w kontekście wzrostu zjawiska otyłości wśród młodego pokolenia. Wyróżniamy dwa rodzaje powikłań: wczesne (ostre) i późne (przewlekłe). [1] Dla osób z niezrównoważonym poziomem cukru we krwi, największym zagrożeniem są schorzenia sercowo-naczyniowe, które mogą prowadzić do niepełnosprawności lub zgonu. Pacjenci z cukrzycą mogą także często doświadczać infekcji oraz mieć problemy seksualne. Istnieją jednak inne powikłania związane z tą chorobą, które również warto poznać.

Do ostrych stanów  zalicza się takie stany jak kwasicę i śpiączkę ketonową, kwasicę mleczanową, oraz wahania poziomu glukozy -zarówno jego wzrost (hiperglikemia), jak i spadek (hipoglikemia). Natomiast przewlekłe powikłania to zmiany w naczyniach krwionośnych i nerwach, prowadzące do ich uszkodzeń. Konsekwencją tego mogą być choroby sercowo-naczyniowe, takie jak udar mózgu czy zawał serca. Osoby z niezrównanym poziomem cukru we krwi są podatne na niewydolność nerek, utratę wzroku, amputacje kończyn czy problemy seksualne. Ponadto niewłaściwie leczona cukrzyca może obniżać odporność organizmu, co skutkuje częstymi, trudnymi do wyleczenia infekcjami, które mogą nawracać.

Wczesne powikłania cukrzycy

Do powikłań wczesnych (ostrych) zalicza się:

Kwasica ketonowa -jest często wynikiem nieleczonych lub niewłaściwie leczonych przypadków cukrzycy (np. pominięcie dawki insuliny, niedostateczna dawka leków, przerwanie terapii, błędne rozpoznanie cukrzycy). Chociaż może wystąpić w każdym typie cukrzycy, stanowi największe zagrożenie dla osób z cukrzycą typu I. Jej objawy obejmują bóle brzucha, nudności, wymioty, bóle głowy, zmęczenie, silne pragnienie oraz częste oddawanie moczu. Jest też charakterystyczny zapach z ust, podobny do zapachu zgniłych jabłek. Bez właściwego leczenia może prowadzić do śpiączki cukrzycowej, a nawet śmierci. To stan, który wymaga natychmiastowej interwencji medycznej, by zapobiec powikłaniom i zagrożeniom życia. [2]

Kwasica mleczanowa -dosyć rzadkie, ale poważne powikłanie cukrzycy. Jest wynikiem nadmiernego gromadzenia się mleczanów w organizmie. U osób z cukrzycą, szczególnie przyjmujących metforminę, może wystąpić jako skutek uboczny. Jeśli w odpowiednim momencie nie zostanie wdrożone leczenie, może dojść do śpiączki cukrzycowej, a nawet do śmierci.

Hiperglikemia- stan, gdy poziom glukozy we krwi przekracza normę. Zazwyczaj wynika to z nieprawidłowego leczenia, czyli błędów w stosowanych lekach, niewystarczającej ilości insuliny, pominięcia leków lub zaprzestania terapii. Długotrwała hiperglikemia może spowodować niekorzystne zmiany w procesach biochemicznych i metabolicznych w organizmie.

Hipoglikemia – stan, w którym poziom cukru we krwi spada poniżej normy. U osób z cukrzycą może ją też wywołać nadmierna dawka insuliny lub doustnych leków przeciwcukrzycowych. Powikłania związane z hipoglikemią u osób z cukrzycą mogą być bardzo poważne. Gwałtowny spadek poziomu glukozy może prowadzić do takich objawów jak zawroty głowy, drżenie, bóle głowy, a w przypadkach bardziej zaawansowanych do utraty świadomości, drgawki, a nawet śpiączkę.  Długotrwała hipoglikemia może bardzo negatywnie wpływać na zdrowie, prowadząc do zmęczenia, osłabienia zaburzeń widzenia oraz zwiększonego ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych. Osoby z cukrzycą muszą być szczególnie świadome ryzyka, jakie niesie za sobą hipoglikemia. Regularne monitorowanie poziomu cukru we krwi, zgodne stosowanie leków oraz reagowanie na ewentualne symptomy hipoglikemii są kluczowe dla podjęcia odpowiednich działań takich jak spożycie szybko wchłanianych węglowodanów lub podanie glukozy.

Późne powikłania cukrzycy

Udar mózgu, zawał serca

Powikłania zdrowotne związane z cukrzycą, szczególnie w późniejszym stadium. Głównym problemem są choroby serca i naczyń, takie jak miażdżyca naczyń wieńcowych, które mogą prowadzić do zgonu. Ponad połowa osób z cukrzycą umiera z powodu choroby wieńcowej. Cukrzyca i choroba wieńcowa zwiększa dwukrotnie ryzyko zgonu. Cukrzyca wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zawału serca. Oprócz choroby wieńcowej i zawału powikłania obejmują również udar mózgu, który może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń mózgu lub przedwczesnej śmierci.

Nefropatia nerkowa

Oczywiście, podwyższony poziom cukru  we krwi może prowadzić do cukrzycowej choroby nerek, która objawia się uszkodzeniem nerek, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do ich niewydolności. W wyniku wysokiego poziomu glukozy dochodzi do zwiększonego przepływu krwi przez kłębuszki nerkowe, co prowadzi do gromadzenia się różnych substancji w tych obszarach i naczyniach krwionośny nerek, co wpływa na zaburzenie ich funkcji.

Na początku choroba często nie wywołuje żadnych objawów. Można ją zdiagnozować poprzez badanie moczu, gdzie stwierdza się nadmierną ilość albumin w moczu. Dopiero w zaawansowanym stadium pojawiają się niepojące symptomy, takie jak ogólne osłabienie, łatwe męczenie się, obrzęki, wysokie ciśnienie krwi  oraz zmiany w kolorze skóry, która staje się szaroziemista. W przypadku bardzo zaawansowanej niewydolności nerek może być konieczna dializoterapia, która pomaga w usuwaniu toksyn i zbędnych substancji z organizmu.

Jeśli chodzi o powikłania nefropatii cukrzycowej, mogą one obejmować również zwiększone ryzyko problemów sercowo-naczyniowych, niedokrwistość, zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej, a także neuropatię czy uszkodzenia wzroku. W niektórych przypadkach może dojść do konieczności przeszczepu nerek jako ostatecznego rozwiązania w przypadku niewydolności narządu.

Retinopatia cukrzycowa

Oczy są jednym z obszarów, które mogą ucierpieć w wyniku późnych powikłań związanych z cukrzycą typu 2. Długotrwałe podwyższone stężenie glukozy we krwi może prowadzić do zmian w strukturze siatkówki oka, co nazywa się retinopatią cukrzycową. To groźne schorzenie nie daje na początku żadnych objawów w postaci pogorszenia wzroku. [3] Dopiero po jakimś czasie stopniowo wzrasta ryzyko utraty ostrości wzroku. Dodatkowo mogą pojawić się zmętnienia czy zaburzenia widzenia. Retinopatia to jedno z największych zagrożeń dla wzroku u osób z cukrzycą typu 2.

Makulopatia cukrzycowa

Makulopatia cukrzycowa to poważne powikłanie cukrzycy, które może znacząco wpłynąć na wzrok. Jest to stan, w którym siatkówka w środkowej części oka staje się grubsza i powoduje pogorszenie widzenia. Problem ten często występuje u osób z cukrzycą typu 1 lub 2 i może prowadzić do trwałego upośledzenia wzroku. Objawy makulopatii mogą pojawić się po kilku latach od diagnozy cukrzycy. Wśród nich znajdują się pogorszenie ostrości wzroku, widzenie nieruchomych plam oraz zakłócenia w postrzeganiu linii prostych. [4]

Częste infekcje

Osoby, u których cukrzyca jest nieprawidłowo leczona, cierpią na duże ryzyko zakażeń z powodu osłabionego systemu odpornościowego. Wysoki poziom cukru sprzyja zwłaszcza rozwojowi infekcji grzybicznych, główne w jamie ustnej, która objawia się białymi nalotami na policzkach, języku i podniebieniu. Mogą się pojawiać również zajady. U kobiet wysoki poziom cukru w wydzielinie z dróg rodnych może również sprzyjać infekcjom grzybicznym.

Choroby zębów i dziąseł

Osoby chorujące na cukrzycę, z niestabilnym poziomem cukru, są bardziej podatne na zapalenie dziąseł, choroby przyzębia oraz rozwój próchnicy. Cukrzyca ma wpływ na strukturę naczyń krwionośnych co prowadzi do pogorszenia ukrwienia dziąseł. Może to osłabić tkanki dziąseł i zwiększyć ryzyko infekcji. Dodatkowo, u osób z cukrzycą zachodzą zmiany w składzie śliny – wzrasta stężenie glukozy, co stwarza ryzyko infekcji. Dodatkowo, u osób z cukrzycą zachodzą zmiany w składzie śliny – wzrasta stężenie glukozy, co stwarza dogodne środowisko dla bakterii. To sprzyja rozwojowi próchnicy.

Neuropatia cukrzycowa

W przypadku osób z cukrzycą typu 2, które mają trudności z kontrolą poziomu cukru we krwi, istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia neuropatii cukrzycowej – czyli uszkodzenia nerwów. Ten  rodzaj neuropatii rozwija się stopniowo w cukrzycy typu 2. Objawy są podobne do tych w cukrzycy typu 1, ale pojawiają się powoli i postępują stopniowo. Na początku może wystąpić uczucie mrowienia w stopach i rękach, oraz zmniejszoną wrażliwość na temperaturę delikatne bodźce. Stopniowo może pojawić się uczucie drętwienia oraz nieregularne odczucia temperatury, takie jak uczucie zimna lub gorąca. Skóra może piec lub swędzieć.

Stopa cukrzycowa

W trakcie przebiegu cukrzycy może wystąpić uszkodzenie nerwów w obrębie kończyn dolnych, co razem z problemami z krążeniem może prowadzić do zespołu stopy cukrzycowej. Uszkodzenie nerwów w stopie prowadzi do utraty odczuwania bólu, dlatego nawet drobne skaleczenia nie wywołują żadnych objawów i mogą przez długi czas pozostawać niezauważone przez chorego. [5] Otwiera to drogę do potencjalnych zakażeń, zaburzenia krążenia krwi w kończynach dolnych negatywnie wpływają na proces gojenia się ran. Zespół stopy cukrzycowej może doprowadzić do konieczności amputacji stopy.

Jak dbać o stopy przy cukrzycy typu 2?

  1. Kontroluj cukrzycę. Pamiętaj o regularnym monitorowaniu poziomu glukozy we krwi i utrzymuj jej poziom w zalecanych normach.
  2. Dbaj o właściwy poziom ciśnienia tętniczego oraz poziom cholesterolu, pomoże to zapobiec miażdżycy naczyń i pozwoli zachować prawidłowe ukrwienie stóp.
  3. Regularnie monitoruj stan stóp. Monitorowanie stanu skóry stóp oraz przestrzeni między palcami pozwala wykryć nawet drobne rany, owrzodzenia lub zmiany skórne. Pozwala to szybko reagować na ewentualne problemy. Pamiętaj – higiena stóp jest kluczowa. Codzienne mycie stóp oraz dokładne osuszanie, nawilżanie i unikanie substancji drażniących skórę stóp to ważne kroki w zapobieganiu powikłaniom.
  4. Noś wygodne, wykonane z naturalnych materiałów obuwie, aby uniknąć ewentualnych urazów. Stosuj w razie potrzeby specjalistyczne wkładki. Dbaj o odpowiednie obcinanie paznokci.
  5. Unikaj urazów mechanicznych oraz termicznych, takich jak chodzenie boso lub stawianie stóp na rozgrzanych powierzchniach. Nie ogrzewaj stóp przy pomocy grzejników lub poduszek elektrycznych.
  6. Wprowadź wysiłek fizyczny np. spacery aby poprawić ukrwienie stóp. Jeśli cierpisz na zaburzenia unerwienia i ukrwienia stóp każdą aktywność skonsultuj z lekarzem.
  7. Zabiegi podiatryczne. Usuwanie modzeli oraz leczenie wrastających paznokci jest zadaniem, które należy powierzyć specjalistom z doświadczeniem w opiece nad osobami z cukrzycą. Osoby takie pracują zazwyczaj w gabinetach stopy cukrzycowej przy klinikach diabetologicznych, poradniach chirurgicznych lub specjalistycznych gabinetach podiatrycznych. To istotne, aby te zabiegi wykonywały osoby kompetentne, które są świadome ryzyka powikłań i mają doświadczenie w zapobieganiu problemom zdrowotnym związanym z cukrzycą. [6]

Objawy stopy cukrzycowej

Stopa cukrzycowa może manifestować się różnymi objawami. Jako pierwsze objawy wymienia się najczęściej:

  • nasilający się w nocy ból,
  • bolesne skurcze mięśni,
  • uczucie mrowienia lub kłucia w stopie
  • łuszcząca się skóra na stopach,
  • znacznie wydłużony czas gojenia ran,
  • zimne i blade stopy,
  • zmieniony zapach stóp,
  • zmiany w wyglądzie palców, takie jak modzele, nagniotki, pęcherze. [7]

Inne znaczące objawy to występowanie ropnego wycieku na stopie lub w jej okolicach, odczuwalne pulsowanie lub ból, zmiana kształtu stopy, obrzęk, zmiana koloru stopy lub pojawienie się owrzodzeń. Skóra na stopach może stać się przesuszona lub stwardniała, może się pojawić zaczerwienienie, a stopa może wydawać się nadmiernie rozgrzana. Istotne są również rany cukrzycowe, które są klasyfikowane według stopni zaawansowania, od nienaruszonej skóry aż do zaawansowanej martwicy, która może wymagać amputacji. Bardzo ważnej jest kompleksowe badanie stóp, obejmujące nie tylko obserwację ran, ale też stanu paznokci. Czasem na płytce paznokcia pojawiają się bruzdy równoległe i poprzeczne, czyli tzw. linie Beau.

Jak leczyć stopę cukrzycową?

Skuteczna terapia stopy cukrzycowej to kompleksowy proces, który angażuje specjalistów z różnych dziedzin, takich jak diabetolog, chirurg, chirurg naczyniowy i ortopeda. Terapia może obejmować następujące działania:

  • Normalizacja poziomu cukru we krwi poprzez zmianę diety i codzienną kontrolę glikemii.
  • Wyrównanie poziomu cholesterolu.
  • Rzucenie palenia tytoniu.
  • Dostosowanie odpowiedniego obuwia lub wkładek ortopedycznych w przypadku ryzyka powikłań związanych ze stopą cukrzycową.
  • Chirurgiczne leczenie owrzodzeń.
  • Terapia zakażonych owrzodzeń obejmująca stosowanie antybiotyków (doustnie lub dożylne) oraz odpowiednie opatrunki.
  • Odciążenie chorej kończyny poprzez chodzenie z pomocą kuli lub korzystanie z wózka inwalidzkiego.

Problemy seksualne

Cukrzyca u mężczyzn może prowadzić do problemów z erekcją. W przebiegu cukrzycy może dojść do uszkodzenia naczyń, przez które przepływa krew. Z kolei u kobiet cukrzyca może być przyczyną infekcji intymnych, które mogą powodować dyskomfort podczas stosunku. Dodatkowo neuropatia powoduje gorsze odczuwanie bodźców, również seksualnych.

Komplikacje w ciąży

Cukrzyca w czasie ciąży stanowi ryzyko zarówno dziecka jak i matki. [8] Częstość występowania makrosomii płodu z populacji ogólnej wynosi 8-14%, natomiast w kobiet z cukrzycą waha się w granicach 25-42%. Makrosomia często występuje u dzieci, których matki miały cukrzycę krótki czas przed ciążą, cierpiały na nadwagę lub rodziły wcześniej dzieci o masie powyżej 4000 g. Głównym powodem makrosomii jest wysoki poziom glukozy u ciężarnej. Glukoza, w przeciwieństwie do insuliny, przenika przez barierę łożyskową, co prowadzi do hiperglikemii u matki, zwiększając poziom glukozy we krwi płodu. W rezultacie płód może stać się zbyt duży jak na wiek płodowy. U kobiet ciężarnych z wcześniej zdiagnozowaną cukrzycą i powikłaniami naczyniowymi, istnieje znacznie większe ryzyko niedotlenienia płodu.

Bardzo ważne jest aby zrozumieć powikłania związane z cukrzycą typu 2 i ich konsekwencje dla zdrowia. Zarządzanie cukrzycą to nie tylko kontrola poziomu cukru we krwi, ale także troska o całe ciało. Regularne badania kontrolne oraz dbanie o zdrowy styl życia, odpowiednia dieta i regularna aktywność mają duże znaczenie dla utrzymania zdrowia i minimalizowania ryzyka wystąpienia powikłań związanych z cukrzyca typu 2.

Źródła:

[1]https://web.archive.org/web/20180512105551id_/https://journals.viamedica.pl/clinical_diabetology/article/viewFile/8625/7339.pdf

[2] https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/cukrzyca/powiklania-cukrzycy-wczesne-ostre-i-pozne-przewlekle-aa-bVsR-jQiF-c6WT.html

[3] https://www.mp.pl/cukrzyca/powiklania/66475,retinopatia-cukrzycowa – dostęp z dn. 29.11.2023

[4] https://instytutoka.pl/cukrzycowy-obrzek-plamki-leczenie/ – dostęp z dn. 29.11.2023 r.

[5] https://www.mp.pl/cukrzyca/powiklania/66541,stopa-cukrzycowa – dostęp z dnia 29.11.2023

[6] https://www.mp.pl/cukrzyca/powiklania/66541,stopa-cukrzycowa – dostęp z dn. 29.11.2023

[7] https://viamed.com.pl/podpowiadamy-jak-leczyc-stope-cukrzycowa/ – dostęp z dn. 29.11.2023 r.

[8] K. Łagoda, G. Kobus, H. Bachórzewska – Gajewska „Wpływ cukrzycy ciążowej na rozwój płodu i noworodka” 169-173

Czytaj więcej
ŚWIĄTECZNE PRZEPISY na słodkości dla diabetyków

ŚWIĄTECZNE PRZEPISY na słodkości dla diabetyków

Święta Bożego Narodzenia to czas radości, miłości i pysznych potraw. Dla osób z cukrzycą świąteczne biesiadowanie może być wyzwaniem, zwłaszcza w obliczu pokusy słodkich przysmaków, które królują na stołach. Niemniej jednak istnieją sposoby na cieszenie się smakiem świątecznych słodkości w zdrowszy sposób. Wystarczy w kuchni zastosować się do 3 prostych porad:

1. Zrezygnuj z cukru

Zamiast tradycyjnego cukru, warto wypróbować słodziki, takie jak ksylitol czy erytrol. Te substancje są bezpieczne dla diabetyków oraz nie wpływają niekorzystnie na poziom cukru we krwi.

2. Zdrowe tłuszcze w kuchni

Dodanie zdrowych tłuszczów do świątecznych wypieków to kolejny krok w kierunku zdrowszych przysmaków. Oleje roślinne czy orzechy to świetny sposób na dostarczenie cennych składników odżywczych.

3. Skarbnica błonnika

Błonnik jest sprzymierzeńcem diabetyków. Dodanie pełnoziarnistych mąk czy płatków owsianych do świątecznych potraw nie tylko obniży indeks glikemiczny, ale także dostarczy organizmowi niezbędnego błonnika, korzystnego dla trawienia.

Darmowy e-book z przepisami na świąteczne słodkości

Aby ułatwić Wam przygotowanie zdrowszych wersji świątecznych słodkości, przygotowaliśmy specjalny Przepiśnik. Co ważne, wszystkie przepisy zostały opracowane przez doświadczonego dietetyka mgr dietetyki Joannę Wójcik. Znajdziecie w nim klasyczne smaki w nowej, zdrowszej odsłonie. Wszystko, co musicie zrobić, to kliknąć poniżej i cieszyć się smakiem Świąt bez obaw o poziom cukru we krwi.

Czytaj więcej
Cukrzyca typu 2 – OBJAWY

Cukrzyca typu 2 – OBJAWY

Cukrzyca typu 2 to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się problemami z regulacją poziomu cukru we krwi. W cukrzycy typu 2 organizm produkuje insulinę, ale komórki ciała stają się mniej wrażliwe na działanie tego hormonu, co prowadzi do podwyższenia poziomu cukru we krwi. Cukrzyca typu 2 jest często związana z nadwagą lub otyłością, a czynnikiem ryzyka jest także brak aktywności fizycznej, niezdrowa dieta i dziedziczność genetyczna. Choroba ta może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak problemy z sercem, oczami i układem nerwowym.

Kontrola cukrzycy typu 2 polega na monitorowaniu poziomu cukru we krwi, utrzymywaniu właściwej wagi, aktywności fizycznej oraz stosowaniu diety, która pomaga zminimalizować skoki poziomu cukru. W niektórych przypadkach konieczne jest stosowanie leków lub insuliny. Warto też regularnie sprawdzać się u lekarza, aby monitorować stan zdrowia i unikać powikłań.

Cukrzyca typu 2 staje się coraz bardziej rozpowszechnioną chorobą metaboliczną, która może powodować poważne komplikacje zdrowotne, jeśli nie zostanie właściwie rozpoznana i leczona. W artykule tym omówimy, czym jest cukrzyca typu 2, oraz jakie są jej objawy, a także jak skutecznie ją kontrolować.

Jakie są objawy cukrzycy typu 2?

1. Wzmożone pragnienie

Pierwszym i jednym z najbardziej typowych objawów cukrzycy typu 2 jest wzmożone pragnienie, czyli polidypsja. Częsta potrzeba picia przy cukrzycy wynika z obecności wielomoczu, który jest objawem podwyższonego poziomu glukozy we krwi. Przy zwiększonej utracie płynów organizm stara się nadrobić straty aby uniknąć odwodnienia. [1]

2. Częste oddawanie moczu

Wielomocz, czyli zwiększone wydzielanie moczu, nazywane jest diurezą osmotyczną. Jest to proces wydalania nadmiernej ilości płynu wraz z moczem, który jest wywołany przez obecność nierozpuszczalnych cząsteczek, zwanych substancjami osmotycznymi w moczu. Przykładem takiej sytuacji może być diureza osmotyczna występująca w przypadku niekontrolowanej cukrzycy. Wysokie stężenie  glukozy w moczu (powyżej 250 mg/dl) przewyższa zdolność cewek nerkowych do jej wchłaniania, co skutkuje nagromadzeniem się glukozy w cewkach. [2] To z kolei prowadzi do pasywnego przemieszczania wody do cewek nerkowych, zwiększając ilość wydalanego moczu. W przypadku niewyrównanej cukrzycy objawiającej się pragnieniem i nadmiernym wydzielaniem moczu, zwłaszcza u dzieci lub dorosłych otyłych z obciążającym wywiadem rodzinnym cukrzycą typu 2, diureza osmotyczna może być jednym z charakterystycznych objawów. W wyniku diurezy osmotycznej dochodzi do wzmożonego oddawania moczu, co może prowadzić do częstego oddawania moczu oraz do odwodnienia organizmu. Objawia się to pragnieniem, wysuszeniem skóry i bólem głowy. Częste oddawanie moczu może doprowadzić do utraty elektrolitów, takich jak potas i sód.

3. Zmęczenie

Zmęczenie i osłabienie mogą być objawami cukrzycy typu 2. Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, która wpływa na sposób, w jaki organizm przetwarza cukry (glukozę) na energię. Gdy poziom cukru we krwi jest niekontrolowanie wysoki, organizm nie może efektywnie przekształcać glukozy w energię, co prowadzi do uczucia zmęczenia i osłabienia. [3] Zmęczenie jest często jednym z pierwszych objawów cukrzycy typu 2. Osoby z tą chorobą mogą odczuwać ciągłe zmęczenie, nawet po odpoczynku. Cukrzyca wpływa na zdolność komórek do przyswajania glukozy, co prowadzi do spadku energii. Osłabienie jest kolejnym częstym objawem cukrzycy typu 2. Chorzy mogą odczuwać ogólny spadek sił i mieć trudności z wykonywaniem codziennych czynności, co jest związane z brakiem energii, który wynika z wysokiego poziomu cukru we krwi.

4. Zwiększony apetyt

Nadmierne jedzenie, zwłaszcza jedzenie wysokokaloryczne i bogate w węglowodany, może być jednym z objawów, ale również przyczyną cukrzycy typu 2. Warto zwracać uwagę na swoją dietę i unikać przede wszystkim słodyczy, napojów gazowanych, produktów wysoko przetworzonych i innych produktów zawierających dużą ilość cukru. Ważne jest także regularne badanie lekarskie i monitorowanie poziomu cukru we krwi. [4]

5. Problemy z gojeniem się ran

Gdy poziom cukru we krwi jest nadmiernie podwyższony, może to doprowadzić  do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów, co wpływa na proces gojenia się ran. Wysoki poziom cukru we krwi uszkadza naczynia krwionośne, co może zmniejszać przepływ krwi do obszaru rany. To z kolei ogranicza dostęp tlenu i składników odżywczych do komórek potrzebnych do regeneracji tkanek co opóźnia proces gojenia. Cukrzyca może doprowadzić do neuropatii, czyli uszkodzenia nerwów. Osoby z neuropatią mogą nie odczuwać bólu ani dyskomfortu związanego z ranami, co sprawia, że przez nieuwagę mogą prowadzić do pogorszenia jej stanu. Wysoki poziomu cukru stwarza korzystne warunki dla bakterii i innych mikroorganizmów, co zwiększa ryzyko zakażeń ran. Infekcje opóźniają proces gojenia ran i mogą prowadzić do powikłań. Cukrzyca wpływa negatywnie na produkcję kolagenu, który jest niezbędny do tworzenia zdrowej tkanki bliznowatej. Zaburzenia w procesie produkcji kolagenu, który jest niezbędny do tworzenia nowej tkanki mogą spowodować, że blizny po gojeniu się ran są mniej elastyczne i trwale widoczne. Aby minimalizować problemy z gojeniem się ran u osób z cukrzycą typu 2, ważne jest utrzymywanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi i odpowiednia pielęgnacja ran są kluczowe, aby unikać poważnych powikłań i przyspieszyć proces gojenia. [5]

6. Zaburzenia widzenia

Jednym z głównych zagrożeń, związanym zarówno z cukrzycą typu 2, jak i stanem przedcukrzycowym, jest ryzyko powikłań okulistycznych. Badania nad tymi powikłaniami są coraz bardziej istotne, ponieważ mogą one znacząco wpłynąć na jakość życia pacjentów. Do najczęstszych zaburzeń widzenia u osób z cukrzycą typu 2 należą: [5]

  1. Retinopatia jest to uszkodzenie naczyń krwionośnych siatkówki, które może prowadzić do utraty wzroku. Regularne badania oka są kluczowe dla wykrycia retinopatii we wczesnym stadium i zapobieżenia jej postępowi.
  2. Osoby z cukrzycą są bardziej podatne na rozwijanie zaćmy, która prowadzi do zamglonego widzenia. Chirurgiczne usunięcie zaćmy, która prowadzi jest często konieczne.
  3. Cukrzyca może wpływać na zdolność oka do ostrego skupiania obrazów, co prowadzi do trudności w czytaniu i widzeniu na bliską odległość.
  4. Pacjenci z cukrzycą mogą doświadczać problemów z rozróżnianiem kolorów oraz percepcją kontrastu co wpływa na jakość widzenia.
  5. W cukrzycy mogą też występować nawracające się procesy zapalne w obrębie powiek, osłabienie czucia rogówki, zmiany morfologiczne i funkcjonalne w komórkach nabłonka oraz śródbłonka rogówki, a także zmniejszona produkcja łez.
  6. Cukrzyca może też prowadzić do uszkodzenia nerwów, co może objawiać się podwójnym widzeniem, zezem porażennym lub opadnięciem powieki.
  7. Cukrzycy mogą doświadczać trudności w regulacji rozmiaru źrenic, co wpływa na zdolność do adaptacji do zmieniających się warunków oświetleniowych.

Wczesne wykrycie i skuteczne zarządzanie cukrzycą typu 2, może pomóc w zmniejszeniu ryzyka powikłań i utrzymaniu zdrowego wzroku jak najdłużej.

Jak kontrolować cukrzycę typu 2?

Skuteczna kontrola cukrzycy typu 2 jest kluczowa dla zapobiegania powikłaniom i utrzymania dobrej jakości życia. Jak skutecznie kontrolować cukrzycę typu 2?

  1. Regularne pomiary poziomu cukru we krwi są niezbędne do skutecznego kontrolowania cukrzycy typu 2. Częstotliwość monitorowania cukru we krwi powinno się ustalić z lekarzem prowadzącym. Lekarz dostosuje plan monitorowania do indywidualnych potrzeb i sytuacji pacjenta.
  2. Pamiętaj, że właściwa dieta to podstawa kontrola cukrzycy. Ogranicz spożycie węglowodanów, szczególnie cukrów prostych oraz wysoko przetworzonych. Zamiast tego skoncentruj się na spożywaniu warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych, białka i zdrowych tłuszczów.
  3. Regularna aktywność fizyczna pomaga obniżyć poziom cukru we krwi poprzez zwiększenie wrażliwości na insulinę. Wprowadź do swoich nawyków spacery, jazdę na rowerze lub pływanie.
  4. Lekarz może również zalecić farmakoterapię, np. leki takie jak metformina lub insulina, aby pomóc w regulowaniu poziomu cukru we krwi. Pamiętaj, aby zawsze przyjmować leki zgodnie z zaleceniami lekarza.
  5. Regularne wizyty u diabetologa pomogą w dostosowaniu planu leczenia i monitorowaniu ewentualnych powikłań cukrzycy.
  6. Staraj się prowadzić zdrowy tryb życia, unikaj palenia papierosów i ogranicz spożycie alkoholu. Pamiętaj też o dostatecznej ilości snu oraz unikaniu stresu.
  7. Dokształcaj się w temacie swojej choroby. Zrozumienie cukrzycy i tego jak na Ciebie wpływa jest kluczowe. Koniecznie znajdź czas na naukę na temat swojej choroby oraz sposobów jej kontrolowania.

Skuteczna kontrola cukrzycy typu 2 wymaga zaangażowania i systematyczności. Unormowanie glikemii przyczyni się do poprawy jakości życia i zmniejszenia ryzyka powikłań. Plan leczenia zawsze konsultuj z lekarzem. [7]

Źródła:

[1] https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/295454,objawy-cukrzycy-pierwsze-najczestsze-i-nietypowe-objawy-cukrzycy dostęp z dnia 03.11.2023 r.

[2] https://diabetologia.mp.pl/cukrzyca-u-dzieci/147878,cukrzycowa-kwasica-ketonowa-istan-hiperglikemiczno-hiperosmolalny dostęp z dnia 03.11. 2023 r.

[3] https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/295454,objawy-cukrzycy-pierwsze-najczestsze-i-nietypowe-objawy-cukrzycy dostęp z dnia 3.11.2023 r.

[4] https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/295454,objawy-cukrzycy-pierwsze-najczestsze-i-nietypowe-objawy-cukrzycy dostęp z dnia 3.11.2023 r.

[5] https://cukrzyca.pl/nie-tylko-opatrunek-wspiera-gojenie-ran-u-diabetykow/ – dostęp z dnia 03.11. 2023 r.

[6] Via Medica Anna Sokołowska-Oracz, Paweł Piątkiewicz: „Ocena zmian w narządzie wzroku u osób charakteryzujących się obecnością stanu przedcukrzycowego” str. 10

[7] https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.8.4.22. – dostęp z dn. 06.11.2023 r.

Czytaj więcej
Sycące dania JEDNOGARNKOWE dla diabetyków

Sycące dania JEDNOGARNKOWE dla diabetyków

Jesień to pora roku, kiedy nasz organizm potrzebuje dodatkowej uwagi i troski. To czas, gdy marzymy o sycących daniach, które rozgrzeją nas od środka i dostarczą niezbędnej energii. Jednak równocześnie jesienne dni są krótsze, a obowiązków jest pod dostatkiem, dlatego nie zawsze mamy czas na przygotowywanie posiłków. Jeśli szukasz pomysłów na dania, które są nie tylko pyszne, ale również szybkie w przygotowaniu, świetnie trafiłaś. W naszym artykule znajdziesz kilka przepisów na sycące dania jednogarnkowe, idealne na jesienny klimat.

Gulasz cukiniowy z  soczewicą (przepis na 2 porcje):

Wartości odżywcze 1-nej porcji: 351.4 kcal, B: 33.9 g, T: 6.9 g, Wp: 32.3 g, F: 10.5 g, WW: 3.2

Składniki:

  • Cukinia 2 x sztuka (600 g)
  • Pieczarka świeża 10 x sztuka (200 g)
  • Mięso z piersi indyka bez skóry 0,5 x sztuka (150 g)
  • Soczewica czerwona, nasiona suche 8 x łyżka (96 g)
  • Natka pietruszki 3 x łyżeczka (18 g)
  • Masło extra 2 x łyżeczka (10 g)
  • Estragon suszony 1 x łyżeczka (3 g)
  • Kurkuma 0,4 x łyżeczka (2 g)
  • Tymianek 0,25 x łyżeczka (1 g)
  • Mielona papryka słodka 0,2 x łyżeczka (1 g)
  • Sól 1 x szczypta (1 g)
  • Pieprz czarny mielony 1 x szczypta (1 g)

Przygotowanie:

  1. Pokrojone w kostkę mięso podsmaż na maśle, dodaj plastry pieczarkarek.
  2. Zagotuj 500 ml wody, dodaj tartą cukinię oraz mięso z pieczarkami
  3. Po 5 min do garnka wsyp soczewicę i gotuj razem, mieszając co chwilę.
  4. Gotuj, aż soczewica i warzywa będą gotowe (nie dopuść do rozgotowania warzyw).
  5. Przypraw do smaku solą, kurkumą, pieprzem czarnym i ziołowym, estragonem, tymiankiem i słodką czerwoną papryką.
  6. Wyłóż porcję na talerz i  posyp natką.

Pęczotto z indykiem i zielonym groszkiem (przepis na 2 porcje):

Wartości odżywcze 1-nej porcji: 471.8 kcal, B: 27.5 g, T: 14.2 g, Wp: 54.9 g, F: 10.5 g, WW: 5.5

Składniki:

  • Kasza jęczmienna pęczak 7 x łyżka (100 g)
  • Groszek zielony, mrożony 1 x szklanka (150 g)
  • Mięso z udźca z indyka bez skóry 0,4 x sztuka (150 g)
  • Suszone pomidory 8 x sztuka (56 g)
  • Olej rzepakowy 2 x łyżka (20 g)

Przygotowanie:

  1. Kaszę ugotuj osobno.
  2. Mięso podduś na oleju, dodaj groszek, a po 5 – 7 minutach pokrojone pomidory.
  3. Wszystko wymieszaj razem i dopraw do smaku u lubionymi ziołami.

Kasza gryczana z orzechami (przepis na 1 porcję):

Wartości odżywcze 1-nej porcji: 535.5 kcal, B: 20 g, T: 30.6 g, Wp: 41.1 g, F: 8 g, WW: 4.3

Składniki:

  • Kasza gryczana 4 x łyżka (50 g)
  • Jaja kurze całe 1 x sztuka (56 g)
  • Cebula 0,5 sztuka (50 g)
  • Orzechy włoskie 2 x łyżka (30 g)
  • Olej rzepakowy 0,5 x łyżka (5 g)
  • Tymianek 1 x łyżeczka (4 g)

Przygotowanie:

  1. Kaszę zacieramy lekko ubitym jajkiem, wsypujemy do rozgrzanego rondla o grubym dnie i chwilkę prażymy (wystarczą 2 minuty), aż kasza zacznie pachnieć, a ziarenka oddzielą się od siebie.
  2. Do rondla z kaszą wlewamy  szklankę wrzącej wody, dodajemy szczyptę soli i  pieprzu. Przykrywamy i gotujemy na małym ogniu, aż kasza zmięknie i wchłonie prawie całą wodę (12-15 minut).
  3. Zdejmujemy rondel z kaszą z ognia i odstawiamy na 10 minut. W tym czasie prażymy orzechy.
  4. Na patelni rozgrzewamy  olej i szklimy drobno posiekaną cebulę wymieszaną z tymiankiem.
  5. Dodajemy kaszę, orzechy włoskie i natkę.
Czytaj więcej
CUKRZYCA typu 2 – przyczyny

CUKRZYCA typu 2 – przyczyny

Cukrzyca typu 2 to choroba metaboliczna, która dotyka coraz większą liczbę osób na całym świecie. Przyczyny tej choroby można podzielić na kilka głównych kategorii:

1. Otyłość

Jednym z głównych czynników ryzyka cukrzycy typu 2 jest nadwaga oraz otyłość. Nadmiar tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicy brzucha, zaburza równowagę hormonalną organizmu, może to prowadzić do oporności na insulinę.

2. Brak aktywności fizycznej

Brak regularnej aktywności fizycznej jest kolejnym czynnikiem ryzyka. Ćwiczenia pomagają regulować poziom cukru we krwi oraz poprawiają wrażliwość na insulinę. Dlatego zachęca się osoby z ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2 oraz te, które są już zdiagnozowane do wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej do codziennego stylu życia.

3. Genetyka

Ryzyko zachorowania na Cukrzycę typu 2 zależy od wielu czynników, a genetyka jest jednym z nich. Osoby, u których w rodzinie wystąpiły przypadki cukrzycy typu 2 są bardziej narażone na ryzyko zachorowania. Istnieją konkretne geny, które mogą zwiększać predyspozycje do zachorowania na cukrzycę typu 2. Są to na przykład  geny związane z regulacją gospodarki glukozowej, insulinoopornością i funkcją trzustki. Osoby z dziedziczną predyspozycją do cukrzycy typu 2 mogą być też bardziej podatne na wpływ czynników środowiskowych, takich jak: niewłaściwa dieta, otyłość, stres czy brak aktywności fizycznej. Osoby, u których w rodzinie wystąpiły przypadki cukrzycy typu 2 powinny szczególnie monitorować swoje wskaźniki zdrowia. 1

4. Wiek

Wiek ma istotny wpływ na ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2.  Cukrzyca typu 2 częściej występuje u osób starszych. Dlaczego? Z wiekiem organizm może stawać się coraz bardziej oporny na insulinę, co oznacza, że komórki ciała przestają na nią reagować tak skutecznie jak wcześniej. 2 Trzustka – narząd odpowiedzialny za produkcję insuliny z wiekiem może zmniejszać swoją efektywność. Do rozwoju cukrzycy może się również przyczyniać zmiana stylu życia na bardziej siedzący i ograniczenie aktywności fizycznej.

5. Nieprawidłowa dieta

Nieprawidłowa dieta może znacznie zwiększyć ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. Oto kilka czynników związanych z dietą, które mogą przyczynić się do rozwoju tej choroby:

  • Spożywanie nadmiaru kalorii, zwłaszcza w postaci tłuszczu i cukru, może prowadzić do otyłości, co jest jednym z głównych czynników ryzyka cukrzycy typu 2.
  • Dieta uboga w błonnik może prowadzić do szybkiego wzrostu poziomu cukru we krwi po posiłku, co może obciążać trzustkę i prowadzić do insulinooporności. 3
  • Spożywanie dużej ilości produktów przetworzonych, ze sztucznymi dodatkami, konserwantami i cukrami może być szkodliwe dla zdrowia metabolicznego.

6. Stres

Stres może odegrać istotną rolę jako czynnik rozwoju cukrzycy typu 2. Osoby narażone na długotrwały stres mogą być bardziej podatne na tę chorobę. Stras może wpływać na poziom cukru we krwi poprzez zwiększenie produkcji hormonów stresu np. kortyzolu. To z kolei może prowadzić do insulinooporności i wzrostu ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2. Stres może wpływać negatywnie na nawyki żywieniowe. W stresujących sytuacjach niektórzy sięgają po niezdrowe przekąski i jedzą więcej słodyczy oraz fast foodów. To z kolei może prowadzić do nadwagi i otyłości, co zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2.

7. Choroby współistniejące

Choroby współistniejące znane również jako choroby towarzyszące, to inne schorzenia lub problemy zdrowotne, występujące jednocześnie z chorobą główną. W przypadku cukrzycy typu drugiego mogą to być różne schorzenia, które mają wpływ na funkcjonowanie organizmu. Oto kilka chorób współistniejących, które mogą wpłynąć na ryzyko cukrzycy typu 2.

  • Nadciśnienie tętnicze: Wysokie ciśnienie krwi jest często obecne u osób z cukrzycą typu 2. Te dwie choroby wzajemnie się potęgują i zwiększają ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych.
  • Dyslipidemia: Cukrzyca typu 2 często idzie w parze z zaburzeniami lipidowymi, takimi jak podwyższony poziom cholesterolu LDL i trójglicerydów oraz obniżony poziom cholesterolu HDL. Zwiększa to ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
  • Choroby serca: Osoby z cukrzycą typu 2 są bardziej narażone na choroby serca, takie jak miażdżyca, choroba wieńcowa, zawał i niewydolność serca.
  • Zespół metaboliczny: To zespół objawów, który obejmuje cukrzycę typu 2, otyłość brzuszną, nadciśnienie tętnicze i zaburzenia lipidowe.

8. Palenie papierosów.

Palenie papierosów może znacząco zwiększyć ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 oraz pogorszyć kontrolę tej choroby u osób, które już ją mają. Jak palenie wpływa na cukrzycę typu 2?  Palenie papierosów zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Oczywiście główną przyczyną jej wystąpienia mogą być uwarunkowania genetyczne. Jednak największy udział w rozwoju cukrzycy typu II odgrywają czynniki środowiskowe, między innymi nadmierna masa ciała, nieodpowiednio zbilansowana dieta, niski poziom aktywności fizycznej, ale także palenie papierosów. 4

Jeśli masz już cukrzycę typu 2, palenie papierosów może pogorszyć kontrolę glikemii. Papierosy działają na organizm diabetyka jak hiperglikemia, uszkadzając małe i duże naczynia krwionośne. Mechanizmy, które powodują wcześniejsze uszkodzenie wielu narządów u palaczy są związane z nasileniem procesu zapalnego, uszkodzenia śródbłonka, zwiększenia krzepliwości krwi i niedotlenienia tkanek. Palenie pobudza produkcję tzw. wolnych rodników tlenowych – bardzo aktywnych cząstek uszkadzających tkanki i pobudzających proces zapalny. A ten prowadzi do dalszego nasilenia uszkodzeń ściany naczyń krwionośnych i otaczających tkanek. Ponadto palenie zwiększa krzepliwość krwi, nasila jej lepkość oraz potęguje niedotlenienie tkanek i narządów. 5

Warto pamiętać, że cukrzyca typu 2 jest chorobą wieloczynnikową, a wiele z tych czynników może mieć wpływ jednocześnie. Dlatego też kluczowym elementem profilaktyki jest zdrowy tryb życia, który obejmuje zrównoważoną dietę, regularną aktywność fizyczną i unikanie czynników ryzyka, takich jak palenie papierosów i przewlekły stres. Osoby o podwyższonym ryzyku zachorowania na cukrzycę typu II powinny regularnie kontrolować poziom cukru we krwi i w razie potrzeby konsultować się z lekarzem. Wczesna diagnoza i odpowiednie zarządzanie chorobą mogą pomóc uniknąć powikłań i prowadzić zdrowszy, bardziej aktywny styl życia.

Źródła:

1 https://nowagenetyka.pl/czy-cukrzyca-jest-choroba-uwarunkowana-genetycznie/

2 https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/typ2/65891,cukrzyca-typu-2

3 http://diabetologiaonline.pl/pielegniarka_artykuly,info,205.html

4 https://recigar.pl/palenie-papierosow-a-cukrzyca-negatywny-wplyw-nikotyny-na-diabetykow/

5 https://journals.viamedica.pl/clinical_diabetology/article/viewFile/8907/7573

Czytaj więcej